
Gazeta Podatkowa nr 23 (2211) z dnia 20.03.2025
Gdy pracownik, który uległ wypadkowi przy pracy, odmówi wykonania badania na obecność alkoholu w organizmie
Pracownik uległ wypadkowi przy pracy. Był wówczas pod wpływem alkoholu (inni pracownicy potwierdzają, że pił na przerwie alkohol) i jestem pewien, że to jego nietrzeźwość przyczyniła się do zdarzenia. Chciałem, aby przeprowadził badanie na obecność alkoholu we krwi, ale odmówił (nie podając przyczyny odmowy) i poszedł do domu. Odnotowałem ten fakt w protokole powypadkowym. Kilka godzin później na mój profil płatnika składek wpłynęło jego 30-dniowe e-ZLA. Czy w tej sytuacji przysługuje mu świadczenie chorobowe?
TAK, ale nie z ubezpieczenia wypadkowego, i pod warunkiem, że spełnia warunki do uzyskania zasiłku chorobowego z ubezpieczenia chorobowego.
Pracownikowi, który stał się niezdolny do pracy w wyniku wypadku przy pracy, z założenia przysługuje zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego:
- niezależnie od okresu podlegania temu ubezpieczeniu (bez okresu wyczekiwania),
- od pierwszego dnia niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy (tj. nawet jeśli w danym roku kalendarzowym nie wykorzystał jeszcze limitu dni wynagrodzenia chorobowego),
- w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku.
Stanowią o tym art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 7, art. 8 i art. 9 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2025 r. poz. 257), zwanej ustawą wypadkową, która jednocześnie w art. 21 wskazuje okoliczności wyłączające prawo do świadczeń wypadkowych. Otóż m.in. zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku. Aby to stwierdzić, ustawodawca dał płatnikowi składek możliwość skierowania ubezpieczonego na badanie niezbędne do ustalenia zawartości alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych w organizmie, jeżeli zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że ubezpieczony znajdował się w stanie nietrzeźwości albo pod wpływem wymienionych środków lub substancji. Ubezpieczony jest obowiązany poddać się temu badaniu, którego koszty, w zależności od wyniku badania, ponosi ZUS lub sam ubezpieczony (patrz schemat).
![]() |
Odmowa poddania się badaniu lub inne zachowanie uniemożliwiające jego przeprowadzenie powoduje pozbawienie prawa do świadczeń, chyba że ubezpieczony udowodni, że miały miejsce przyczyny, które uniemożliwiły poddanie się temu badaniu.
Z pytania wynika, że pracownik bez uzasadnionych przyczyn odmówił poddania się badaniu na obecność alkoholu w organizmie, co tym samym skutkuje pozbawieniem go prawa do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego i koniecznością ustalenia mu prawa do wynagrodzenia chorobowego i/lub zasiłku chorobowego na zasadach określonych w art. 92 Kodeksu pracy (Dz. U. z 2025 r. poz. 277) i ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2780 ze zm.), zwanej ustawą zasiłkową.
Warto dodać, że jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana nadużyciem alkoholu, fakt ten powinien potwierdzić wystawiający zaświadczenie lekarskie (np. e-ZLA), poprzez wpisanie w nim kodu literowego "C". Wówczas zasiłek chorobowy (wynagrodzenie chorobowe) nie przysługuje za okres pierwszych 5 dni tej niezdolności (art. 16 z uwzględnieniem art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy zasiłkowej) - przykład.
Przykład Załóżmy, że e-ZLA zostało wystawione pracownikowi, o którym mowa w pytaniu, na okres od 27 marca do 25 kwietnia 2025 r. i zawiera kod literowy "C". W tej sytuacji, z uwagi na fakt, iż:
nie przysługuje mu prawo do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego, a wynagrodzenie chorobowe/zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego będzie mu należne(-y), o ile posiada wymagany okres wyczekiwania, przy czym nie wcześniej niż od 6. dnia niezdolności do pracy (tj. za okres od 1 do 25 kwietnia 2025 r.). |
Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
www.KodeksPracy.pl » |
Terminarz
Gofin podpowiada
Kompleksowe opracowania tematyczne
DRUKI - BHP
Darmowe druki aktywne
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY PRAWNE - BHP
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
FORUM - Prawo Pracy
Forum aktywnych księgowych i kadrowców
|