BHP, przepisy bhp, szkolenia bhp, bezpieczeństwo i higiena pracy
lupa
A A A

Gazeta Podatkowa nr 23 (2211) z dnia 20.03.2025

Gdy pracownik, który uległ wypadkowi przy pracy, odmówi wykonania badania na obecność alkoholu w organizmie

Pracownik uległ wypadkowi przy pracy. Był wówczas pod wpływem alkoholu (inni pracownicy potwierdzają, że pił na przerwie alkohol) i jestem pewien, że to jego nietrzeźwość przyczyniła się do zdarzenia. Chciałem, aby przeprowadził badanie na obecność alkoholu we krwi, ale odmówił (nie podając przyczyny odmowy) i poszedł do domu. Odnotowałem ten fakt w protokole powypadkowym. Kilka godzin później na mój profil płatnika składek wpłynęło jego 30-dniowe e-ZLA. Czy w tej sytuacji przysługuje mu świadczenie chorobowe?

TAK, ale nie z ubezpieczenia wypadkowego, i pod warunkiem, że spełnia warunki do uzyskania zasiłku chorobowego z ubezpieczenia chorobowego.

Pracownikowi, który stał się niezdolny do pracy w wyniku wypadku przy pracy, z założenia przysługuje zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego:

  • niezależnie od okresu podlegania temu ubezpieczeniu (bez okresu wyczekiwania),
  • od pierwszego dnia niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy (tj. nawet jeśli w danym roku kalendarzowym nie wykorzystał jeszcze limitu dni wynagrodzenia chorobowego),
  • w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku.

Stanowią o tym art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 7, art. 8 i art. 9 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2025 r. poz. 257), zwanej ustawą wypadkową, która jednocześnie w art. 21 wskazuje okoliczności wyłączające prawo do świadczeń wypadkowych. Otóż m.in. zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku. Aby to stwierdzić, ustawodawca dał płatnikowi składek możliwość skierowania ubezpieczonego na badanie niezbędne do ustalenia zawartości alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych w organizmie, jeżeli zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że ubezpieczony znajdował się w stanie nietrzeźwości albo pod wpływem wymienionych środków lub substancji. Ubezpieczony jest obowiązany poddać się temu badaniu, którego koszty, w zależności od wyniku badania, ponosi ZUS lub sam ubezpieczony (patrz schemat).

Skierowanie ubezpieczonego na badanie na obecność alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych i konsekwencje jego (nie)przeprowadzenia
Skierowanie ubezpieczonego na badanie na obecność alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych i konsekwencje jego (nie)przeprowadzenia

Odmowa poddania się badaniu lub inne zachowanie uniemożliwiające jego przeprowadzenie powoduje pozbawienie prawa do świadczeń, chyba że ubezpieczony udowodni, że miały miejsce przyczyny, które uniemożliwiły poddanie się temu badaniu.

Z pytania wynika, że pracownik bez uzasadnionych przyczyn odmówił poddania się badaniu na obecność alkoholu w organizmie, co tym samym skutkuje pozbawieniem go prawa do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego i koniecznością ustalenia mu prawa do wynagrodzenia chorobowego i/lub zasiłku chorobowego na zasadach określonych w art. 92 Kodeksu pracy (Dz. U. z 2025 r. poz. 277) i ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2780 ze zm.), zwanej ustawą zasiłkową.

Warto dodać, że jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana nadużyciem alkoholu, fakt ten powinien potwierdzić wystawiający zaświadczenie lekarskie (np. e-ZLA), poprzez wpisanie w nim kodu literowego "C". Wówczas zasiłek chorobowy (wynagrodzenie chorobowe) nie przysługuje za okres pierwszych 5 dni tej niezdolności (art. 16 z uwzględnieniem art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy zasiłkowej) - przykład.

Przykład

Załóżmy, że e-ZLA zostało wystawione pracownikowi, o którym mowa w pytaniu, na okres od 27 marca do 25 kwietnia 2025 r. i zawiera kod literowy "C". W tej sytuacji, z uwagi na fakt, iż:

- pracownik odmówił bez uzasadnionej przyczyny poddania się badaniu na ustalenie zawartości alkoholu w organizmie,
- lekarz wystawiający e-ZLA potwierdził, że jego niezdolność do pracy pracownika została spowodowana nadużyciem alkoholu,

nie przysługuje mu prawo do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego, a wynagrodzenie chorobowe/zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego będzie mu należne(-y), o ile posiada wymagany okres wyczekiwania, przy czym nie wcześniej niż od 6. dnia niezdolności do pracy (tj. za okres od 1 do 25 kwietnia 2025 r.).

 Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz,
wejdź do serwisu
www.KodeksPracy.pl » 

Terminarz

wrzesień 2025
PN WT ŚR CZ PT SO ND
2
3
4
6
7
9
11
12
13
14
16
17
18
19
20
21
23
24
26
27
28
29
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
KODEKS PRACY, Prawo Pracy
Vademecum Kadrowego - kompleksowo opracowane zagadnienia z prawa pracy

Gofin podpowiada

Kompleksowe opracowania tematyczne

Przydatne linki
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.